Τρίτη 8 Μαΐου 2012

Επιστροφή στο Κρεμλίνο


Επιστροφή στο Κρεμλίνο
Πηγή: Kommersant

Αλλαγή φρουράς στην ηγεσία του ρωσικού κράτους γίνεται σήμερα. Μετά την τελετή ορκωμοσίας, που θα διαρκέσει μια ώρα, ο Βλαντίμιρ Πούτιν θα επανέλθει στον προεδρικό θώκο, όπου αυτή τη φορά θα καθίσει για έξι χρόνια.
Αρχής γενομένης από το ......
2000, δηλαδή από την πρώτη προεδρική θητεία του Πούτιν, η τελετή ορκωμοσίας πραγματοποιείται κατά το ίδιο σενάριο και ακριβώς την ίδια ημέρα: Στις 7 Μαΐου. Να σημειωθεί πως ο Ντμίτρι Μεντβέντιεφ το 2008, και ο Βλαντίμιρ Πούτιν το 2004 και το 2000, ανέλαβαν τα καθήκοντά τους ακριβώς αυτή την ημέρα. Η ημερομηνία θα παραμείνει αμετάβλητη, εκτός κι’αν υπάρξει κάποιο σοβαρό απρόοπτο. Όπως συνέβη, για παράδειγμα, με την πρόωρη παραίτηση του πρώτου προέδρου της Ρωσίας, Μπορίς Γέλτσιν. Σε τέτοιες περιπτώσεις ο χρόνος της ορκωμοσίας μετατίθεται και ξεκινάει νέα μέτρηση.

Ο όρος «ορκωμοσία» («Ιnauguratsia» από την αγγλική λέξη «inauguration») ήρθε στη Ρωσία μαζί με τον Μπορίς Γέλτσιν, και ρίζωσε με αρκετή δυσκολία. Πόσο μάλλον, αφού πρόκειται για μια λέξη που προφέρεται δύσκολα στη ρωσική γλώσσα. Έτσι, το 1996 οι δημοσιογράφοι καλύπτοντας το γεγονός, προτιμούσαν να κάνουν λόγο για «ανάληψη» των καθηκόντων από τον Μπορίς Γέλτσιν, και όχι «inauguratsia», φοβούμενοι μην κάνουν λάθος. Ωστόσο σήμερα αυτός ο όρος έχει ριζώσει για τα καλά στη ρωσική γλώσσα και στο πρωτόκολλο του Κρεμλίνου.

Αντρική υπόθεση…!

Στη Ρωσία η τελετή ορκωμοσίας είναι καθαρά «ανδρική τελετή». Η σύζυγος του προέδρου, αν και παρίσταται στην αίθουσα, δεν στέκεται δίπλα στον σύζυγο εκείνη τη στιγμή. Αντίθετα, δίπλα του βρίσκονται οι επικεφαλής των δύο Σωμάτων του Κοινοβουλίου και ο πρόεδρος του Συνταγματικού Δικαστηρίου. Κατά κάποιον τρόπο δηλαδή, η σύζυγός του τον «χάνει», ή για την ακρίβεια, τον «παραχωρεί» στην υπηρεσία του κράτους. Αλλωστε, εφόσον αυτός είναι πλέον η κεφαλή του κράτους, οι οικογενειακές υποθέσεις αυτομάτως πρέπει να περάσουν γι’ αυτόν σε δεύτερη μοίρα.

Στην τελετή παραβρίσκονται περίπου 2000 καλεσμένοι στην τελετή, βουλευτές, μέλη της κυβέρνησης και του προεδρικού γραφείου, κυβερνήτες, εκπρόσωποι του καλλιτεχνικού χώρου, πολιτικοί αναλυτές, διευθυντές ΜΜΕ, διπλωμάτες, κ.ο.κ.. Η τελετή διεξάγεται σε τρεις αίθουσες του Κρεμλίνου. Ανάλογα με το κοινωνικό και πολιτικό ειδικό βάρος του καθενός προσκεκλημένου, άλλοι παρακολουθούν την τελετή από τα μόνιτορ, και άλλοι ζωντανά.

Σε κόκκινο χαλί

Στο μεταξύ, αυτός που μετά από πέντε λεπτά θα ορκιστεί πρόεδρος, ξεκινά τη διαδρομή του προς την κορυφή της εξουσίας, βηματίζοντας πάνω στο κόκκινο χαλί στις αίθουσες του Κρεμλίνου. Αίθουσες, που κόβουν την ανάσα με την επιβλητική μεγαλοπρέπειά τους. Βαδίζει στο διάδρομο μιας από τις πιο επίσημες αίθουσες του Μεγάλου Παλατιού του Κρεμλίνου. Εκείνης του Αγίου Γεωργίου. Πρόκειται για αίθουσα μνημείο της ρωσικής πολεμικής δόξας, καθώς είχε υποδεχτεί τους ρώσους αυτοκράτορες και ήρωες του Πατριωτικού πολέμου του 1812, τους ηγέτες της Σοβιετικής Ένωσης και εκείνους που συμμετείχαν στην Παρέλαση της Νίκης το 1945. Αλλά και σήμερα εκεί πραγματοποιούνται πολλές τελετές από την κυβέρνηση.

Σε ελάχιστα λεπτά ο μελλοντικός πρόεδρος βρίσκεται ήδη στην αίθουσα του Αλεξάνδρου, η οποία ονομάστηκε έτσι προς τιμήν του Τάγματος του Αλεξάντρ Νέφσκι. Η αίθουσα είχε γκρεμιστεί το 1930 και διαμορφώθηκε ανάλογα, για να φιλοξενεί τις συνεδριάσεις του Ανώτατου Συμβουλίου της ΕΣΣΔ. Στη δεκαετία του 1990 αποκαταστάθηκε παίρνοντας και πάλι την επίσημη όψη του παρελθόντος. Το τελικό σημείο αυτής της διαδρομής, είναι η αίθουσα του Αγίου Ανδρέα. Είναι η αίθουσα που παλαιότερα βρισκόταν ο θρόνος και ήταν η κύρια αυτοκρατορική αίθουσα του Κρεμλίνου. Εκεί τον περιμένει ο προεξάρχων της τελετής, ο επικεφαλής του Συνταγματικού δικαστηρίου. Εκεί ακριβώς γίνεται η ορκωμοσία.

Ορκος πίστης με το χέρι στο Σύνταγμα

Η ανάληψη του αξιώματος γίνεται αρκετά γρήγορα και με απλότητα. Τα σύμβολα της προεδρικής εξουσίας, ένα λάβαρο, το διακριτικό σήμα του προέδρου, και ένα αντίτυπο του Συντάγματος, το οποίο στο χρόνο που μεσολαβεί ανάμεσα στις ορκωμοσίες φυλάσσεται στην προεδρική βιβλιοθήκη. Τον σύντομο όρκο, κύριο στοιχείο του οποίου είναι ότι αθ υπηρετεί την Πατρίδα, ο νέος πρόεδρος τον εκφωνεί ακουμπώντας το χέρι του στο Σύνταγμα, και όχι στο Ευαγγέλιο, όπως συμβαίνει σε πολλές άλλες χώρες. Περνούν μερικά λεπτά, και η χώρα πιά, και τυπικά έχει αποκτήσει πρόεδρο.



Αναπόσπαστο κομμάτι της τελετής, βέβαια, είναι ο λόγος του προέδρου, τον οποίο αυτός εκφωνεί αμέσως μετά τον όρκο. Και εδώ υπάρχουν συγκεκριμένοι κανόνες. Ό,τι έχει πει και υποσχεθεί κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας περιλαμβάνεται συνήθως, σε περιληπτική μορφή, στον λόγο της ορκωμοσίας του προέδρου. Όταν ολοκληρώσει, αποχωρεί διανύοντας προς την αντίθετη κατεύθυνση την ίδια διαδρομή, μέσα από τις τρεις αίθουσες του Κρεμλίνου. Την ίδια ημέρα πραγματοποιείται μια σύντομη παρέλαση του προεδρικού τάγματος και ο νέος πρόεδρος πρέπει πλέον να ετοιμαστεί για τη βραδινή συνεστίαση. Σε αυτή την εκδήλωση συγκεντρώνονται περίπου 1000-1200 άτομα. Αρχηγοί κρατών, εκτός από μερικές σπάνιες εξαιρέσεις, δεν καλούνται ούτε στη συνεστίαση, ούτε στην ίδια την τελετή ορκωμοσίας, καθώς οι εκδηλώσεις αυτές θεωρούνται αποκλειστικά ρωσική εσωτερική υπόθεση. Κάτι καινούργιο που περιελάμβανε η συνεστίαση του 2008 και που πρέπει να σημειωθεί, είναι ότι η προεδρική ορχήστρα έπαιξε το τραγούδι «Smoke on the water» ειδικά για τον Ντμίτρι Μεντβέντιεφ, στον οποίο αρέσουν πολύ οι «Deep Purple». Έως τότε δεν είχε ακουστεί ποτέ σε ανάλογες εκδηλώσεις κάτι αντίστοιχο.

…και μετά σκληρή δουλειά

Σειρά πιά έχει η καθημερινή δουλειά του προέδρου. Το γραφείο του στο Κρεμλίνο βρίσκεται στο παλαιό κτίριο της Γερουσίας, το οποίο είχε χτιστεί το 1776 με εντολή της Μεγάλης Αικατερίνης. Πρόκειται για το λεγόμενο «1ο κτίριο του Κρεμλίνου», το οποίο είχε προτιμήσει ο Λένιν για γραφείο του. Κάτι που στη συνέχεια έκανε και ο Στάλιν. Η «καρδιά της εξουσίας» από την εποχή των σοβιετικών ηγετών δείχνει αρκετά ασκητική: Τοίχοι καλυμμένοι με ξύλο, ράφια με βιβλία, ένα τεράστιο τραπέζι γύρω από το οποίο πραγματοποιούνται οι συσκέψεις, και το προσωπικό γραφείο του προέδρου με διάφορα έγγραφα.

Τα μέλη του προεδρικού γραφείου βρίσκονται σε κοντινή απόσταση από τον «προϊστάμενό» τους, όπως τον αποκαλούν δημόσια. Όλα όμως εξαρτώνται από το «ειδικό βάρος» του κάθε υπαλλήλου και από τα καθήκοντα που έχει. Οι πολύ στενοί συνεργάτες, μεταξύ αυτών και κάποιοι από τους συμβούλους του, βρίσκονται στο 14ο κτίριο το οποίο επικοινωνεί με το 1ο με υπόγεια διάβαση. Αυτό το διάστημα πάντως το 14ο κτίριο ανακαινίζεται και όλοι οι σύμβουλοι του προέδρου έχουν μετακινηθεί στην πλατεία «Στάραγια», στο πρώην κτίριο της Κεντρικής Επιτροπής του Κομμουνιστικού Κόμματος της Σοβιετικής Ένωσης, όπου είναι εγκατεστημένοι και οι υπάλληλοι των χαμηλότερων βαθμίδων.

Σε αντίθεση με την άποψη που επικρατεί, και η οποία έχει διαμορφωθεί είτε λόγω συγκρίσεων με τον Λευκό Οίκο των ΗΠΑ, είτε λόγω του Στάλιν, που στην εποχή του τα ανώτερα κομματικά στελέχη της ΕΣΣΔ κατοικούσαν στο Κρεμλίνο, τα υψηλά ιστάμενα πρόσωπα της Ρωσίας μόνο εργάζονται στο Κρεμλίνο. Μένουν δε, κάποια χιλιόμετρα έξω από τη Μόσχα, στην πιο αριστοκρατική περιοχή. Καθένας από τους τρεις ρώσους προέδρους της τελευταίας εικοσαετίας, διαθέτει τη δική του κατοικία, η οποία είναι κρατική. Αλλά ακόμη και μετά το τέλος της θητείας τους, οι πρόεδροι δεν φεύγουν από τις κατοικίες αυτές. Μετά το θάνατο του Γέλτσιν, στην κατοικία του μένει η χήρα του, Ναΐνα Γέλτσινα. Όταν ο Πούτιν το 2008 έπαψε να είναι αρχηγός του κράτους, εξακολούθησε να μένει στο περιτριγυρισμένο από πεύκα αρχοντικό του στο Νοβο-Ογκάρεβο. Και οι τρεις κατοικίες έχουν εξοπλιστεί με όλα τα απαραίτητα για εργασία, ενώ διαθέτουν και ξενώνες. Ο λόγος είναι ότι ο πρόεδρος περνά αρκετό χρόνο εργαζόμενος και εκεί.

Ο Πούτιν πάντως, ως αρχηγός του ρωσικού κράτους, εκτός από την προεδρική κατοικία, το αεροσκάφος №1, τη βαλίτσα με τους κωδικούς των πυρηνικών όπλων, αλλά και τις απεριόριστες εξουσίες, έχει ένα σημαντικό στοίχημα: Την τεράστια ευθύνη για όλες τις μεγάλες αποφάσεις που καλείται να λάβει για πολύ σοβαρά εσωτερικά και διεθνή ζητήματα τα προσεχή έξι χρόνια της εξουσίας του.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου